نگاهی چالشی به گلوگاه های توسعه صنعت درآمدزا و اشتغال زای تولید و فرآوری گیاهان دارویی

بسمه تعالی

برترین دلیل بر کمال عقل، برنامه‌ریزی مناسب است. حضرت علی (ع)

ذره را تا نبود همت عالی حافظ              طالب چشمه خورشید درخشان نشود

---

ضرورت شناسایی و معرفی ظرفیت‌های اقتصادی کشور در حوزه صنعت گیاهان دارویی و طب ایرانی (سنتی) با توجه به پتانسیل های استان‌های مختلف

---

مقدمه

پتانسیل عظیم اشتغال‌زایی صنعت گیاهان دارویی، تنوع اقلیمی و تعداد بالای گونه‌های گیاهی انحصاری در کشور، نیاز آبی کم برخی از گونه‌های دارویی و ضرورت بهبود شاخص‌های سلامت و بهداشت در جامعه، توجه بیشتر به توسعه صنعت گیاهان دارویی را بیش از پیش مورد توجه و اهتمام جدی مسئولین برنامه‌ریز کشور قرار داده است.

ایجاد مشاغل جدید، تعداد شغل‌های ثابت مستقیم و غیرمستقیم و میزان حضور کارآفرینان و خدمات‌دهی مناسب به آن‌ها، اگرچه از شاخص ها و هدف‌های اولیه تحلیل و امتیازدهی به فعالیت‌های صنعتی، کشاورزی و خدماتی نیست، اما از جمله مهم‌ترین خروجی‌های قابل بحث در تعیین موفقیت هر فعالیت و مؤثرترین نتیجه فعالیت‌های کارآفرینی در مناطق مختلف و مؤثر بر زندگی مردم آن نواحی می‌باشد.

کشاورزی، مهم‌ترین منبع پایداری، درآمد، معیشت و اشتغال روستاهای کشور است، لذا پایداری بخش کشاورزی مهم‌ترین رکن ثبات و توسعه روستایی است که منجر به کاهش مهاجرت‌ها و تثبیت حدود ۴ میلیون شغل در کشور می شود و ظرفیت توسعه تا ۶ میلیون شغل را دارد.

گیاهان دارویی دارای ظرفیت طبیعی فوق‌العاده‌ای با کارکردهای مختلف صنعتی با بازار بیش از ۱۰۰ میلیارد دلاری در جهان است که بر اساس پیش‌بینی فائو (سازمان جهانی خوار و بار و کشاورزی) حجم تجارت گیاهان دارویی تا سال ۲۰۵۰ تا ۱۰۰ برابر بیشتر شده و به ۵ هزار میلیارد دلار می‌رسد. این موضوع در شرایطی رخ می‌دهد که موضوع درمان بدون عوارض در کشورهای صنعتی جهان به صورت جدی پیگیری می‌شود.

 

اهمیت و ضرورت

فقدان سیستم مشخص در زنجیره ارزش تولیدات، پایین بودن بهره‌وری در کشاورزی روستایی و مشکلات تغییرات اقلیمی باعث بروز بحران‌های جدی در درآمد، اشتغال و تولیدات روستایی شده است، به صورتی که نسبت جمعیت روستایی به شهری از ۶۸ به ۳۲ درصد در سال پایه آماری به ۲۵ به ۷۵ درصد در سال‌های اخیر رسیده و بُعد خانوار روستایی هم به ۴/۳ نفر خانوار کاهش یافته و در نتیجه جمعیت خارج شده از بخش کشاورزی در روستاها، فشار زیادی برای ورود به بخش عمومی و افزودن هزینه‌های دولت وارد کرده و منجر به تبعات اجتماعی حاصل از بیکاری و افزایش مهاجرت و خالی شدن روستاها می‌شود.

فقدان شبکه سازمان‌یافته زنجیره ارزش تولید و جزیره‌ای عمل کردن بخش‌های مختلف در این فرایند منجر به لطمات جبران ناپذیری به بخش‌های مختلف زنجیره شده است. تولیدکنندگان نهاده‌ها با وجود سرمایه‌گذاری سنگین و دانش بالا، به دلیل فقدان شبکه تجاری، مشکلات بسیار حادی را تجربه می کنند. روستاییان نیز به دلیل فقدان این شبکه، دسترسی به آموزش، اطلاعات و نهاده‌ها، مشوق‌ها و گواهی کننده‌ها و بازار مشخصی نداشته و لذا رغبتی برای تولید ندارند. مصرف‌کنندگان نیز به دلیل فقدان این شبکه، دسترسی سیستمی به محصولات نداشته و این امر منجر به سوءاستفاده دلالان و تقلب شده است. مطمئناً در این گسیختگی، استانداردهای اصلی نیز قابلیت پیاده شدن را نداشته و گیاهان دارویی ایران به دلیل فقدان شناسه تجاری کیفیت، بازارهای اصلی را از دست داده‌اند.

زنجیره ارزش گیاهان دارویی و طب سنتی، فعالیتی است که در هر سه بخش صنعت، کشاورزی و خدمات گسترده است. ماهیت آن به نحوی است که از دورافتاده‌ترین روستاها و مناطق کشور تا بزرگ‌ترین شهرها را در بر می‌گیرد. دارای قابلیت بالا در ایجاد ارزش افزوده، بهبود درآمدهای فردی، محلی، منطقه ای و کشوری است و در نتیجه­ی موفقیت اش، مشاغل زیادی قابلیت ایجاد و تثبیت دارند.

بخش گیاهان دارویی و طب سنتی کشور، ظرفیت ایجاد اشتغال قطعی و در دسترس به میزان حدود ۱.۵ میلیون شغل را دارد. مشاغلی که زودبازده هستند، حامی طبیعت و محیط‌زیست بوده و به توسعه سلامت کمک شایانی می‌کنند. ایجاد این تعداد شغل در حالی که کشوری مانند چین ۱۰۰ میلیون شغل در این حوزه ایجاد کرده و در صنعتی که به سمت گردش مالی پنج تریلیون دلاری در سال (تا سال ۲۰۵۰) پیش می‌رود، موضوعی در دسترس و قابل انجام می‌باشد.

با در نظر گرفتن این مهم، ستاد توسعه علوم و فناوری گیاهان دارویی و طب سنتی، کارگروه ملی توسعه فناوری و کارآفرینی را ایجاد نمود. این کارگروه متشکل از نمایندگان نهادهای تخصصی و تصمیم گیر و بنگاه‌های اقتصادی موفق کشور، اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها و نمایندگان سازمان‌های مردم‌نهاد شکل گرفته و بیش از ۹۰ جلسه را در طی ۷ سال گذشته برگزار کرده است.

اسامی متخصصین، محققین و اعضای محترم کار گروه تخصصی توسعه فناوری کارآفرینی که در این فرآیند از تخصص و تجربه آنان استفاده شده است بدین شرح است:

دکتر محمّدحسن عصاره (دبیر محترم ستاد توسعه علوم و فناوری گیاهان دارویی و طب سنتی)، مهندس علی ابراهیمی ورکیانی (دبیر کارگروه توسعه فناوری و کارآفرینی)، مهندس محمد شریفی مقدم، دکتر محسن ابراهیم پور، دکتر روح ا.. ایزدخواه، دکتر مجتبی پالوج، دکتر حسین خصاف منفرد، دکتر حیدر مفتاحی زاده، دکتر فضل ا.. صفی خانی، دکتر علی محمد عمویی، دکتر حسنعلی نقدی بادی، دکتر محمدرضا دهقانی، دکتر فرزاد نجفی، مهندس محمدرضا باستان، دکتر فریبرز غیبی، دکتر مجید ولدان، مهندس ناصر نوروزی، دکتر مجید ترابی، مهندس محسن احتشام، دکتر محمدباقر رضایی، مهندس محمدعلی رضایی، مهندس شهرام گندابی، مهندس مهناز مانده، مهندس محسن حصارکی، مهندس زهرا رحم جو و …

کارگروه توسعه فناوری و کارآفرینی در بخش کارآفرینی و ایجاد مشاغل جدید حضور فعال و گسترده‌ای داشته است که مهم‌ترین آن‌ها:

• تحلیل و آینده‌نگاری مشاغل و فرصت‌های سرمایه‌گذاری بخش گیاهان دارویی و طب سنتی
• تدوین بسته‌های کارآفرینی با همکاری مرکز آموزش عالی امام خمینی (ره) و سایر مراکز دانشگاهی
• شناسایی و تدوین استانداردهای شغلی در همکاری با سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور
• برنامه ریزی جهت اجرای طرح مدل الگویی توسعه سرمایه گذاری و اشتغال در صنعت گیاهان دارویی به منظور مزیت شناسی مناطق مختلف روستایی کشور
• بررسی و برنامه ریزی لازم پیرامون نخستین شتاب دهنده های تخصصی حوزه مرتبط برای آماده سازی و معرفی طرح ها و پروژه های قابل سرمایه گذاری در مناطق روستایی و اجرای پایلوت به صورت الگو در مناطق شرقی کشور

با در نظر گرفتن هدف‌گذاری‌های متکی بر آینده‌پژوهی کاربردی، نشست‌های متعددی با اهل فن برگزار شد. تدوین نقشه راه اجرایی کردن سند ملی در همکاری با ۶ وزارتخانه مرتبط با موضوع گیاهان دارویی و طب سنتی و پوشش کاستی‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری پیش روی توسعه متوازن ملی از اقدامات بعدی ستاد توسعه علوم و فناوری گیاهان دارویی و طب سنتی و کارگروه توسعه فناوری و کارآفرینی می باشد.

 

ﮔﻠﻮﮔﺎه ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﺠﺎﺳﺖ؟ ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺑﺮ ﺑﺎزار ﺑﺮای ﺗﻘﻮﯾﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪ

ﻣﻮﺗﻮر ﻣﺤﺮﮐﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ در ﺑﺎزارﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ، ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪی ﯾﮏ ﺷﺮﮐﺖ ﯾﺎ ﮐﺸﻮر ﺑﺮای اﯾﺠﺎد، ﺗﺜﺒﯿﺖ و اﺳﺘﻤﺮار ﺣﻀﻮر در ﺑﺎزارﻫﺎی ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ آن ﺑﺨﺶ در ﺳﻄﺢ داﺧﻠﯽ و بین‌المللی اﺳﺖ. اﯾﻦ ﻧﯿﺎز واﻗﻌﯽ ﯾﮏ ﺟﺎﻣﻌﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﯾﮏ ﺧﺪﻣﺖ ﯾﺎ ﻣﺤﺼﻮل را ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ارﻣﻐﺎن می‌آورد. ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ، اﮔﺮ می‌خواهیم ﺗﻮﻟﯿﺪ و ﺑﻪ ﺗﺒﻊ اشتغال‌زایی ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ در ﮐﺸﻮر داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ، ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ ﺗﻤﺮﮐﺰ زﯾﺎدی روی ﻧﯿﺎز ﺑﺎزارﻫﺎی داﺧﻠﯽ و بین‌المللی در اﯾﻦ ﺑﺨﺶ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ. در اﯾﻦ راﺑﻄﻪ می‌توان ﺗﻮﻟﯿﺪات ﺑﺨﺶ ﮔﯿﺎﻫﺎن داروﯾﯽ و ﻣﻌﻄﺮ ﮐﺸﻮر را ﺑﻪ دو دﺳﺘﻪ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻧﻤﻮد:

۱- ﻗﺴﻤﺘﯽ از اﯾﻦ ﺑﺨﺶ ﮐﻪ دارای ﺗﻮﻟﯿﺪات ﺧﻮب و ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ و ﻗﺎﺑﻞ ﻋﺮﺿﻪ ﺑﻪ ﺑﺎزارﻫﺎی داﺧﻠﯽ و بین‌المللی. در اﯾﻦ ﺑﺨﺶ و ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﺎص در ﺑﺨﺶ ﺑﺎزارﻫﺎی ﺧﺎرﺟﯽ آن، علی‌رغم ﺗﻮﻟﯿﺪات ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻮﺑﯽ ﮐﻪ وﺟﻮد دارﻧﺪ، ﺑﺎزارﺳﺎزیﻫﺎی ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺗﻮﻟﯿﺪات اﻧﺠﺎم نشده‌اند. ﻓﺘﺢ ﺑﺎزارﻫﺎی ﺟﻬﺎﻧﯽ، ﮐﻠﯿﺪ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ، اﺳﺘﻤﺮار و ﺗﺜﺒﯿﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪات داﺧﻠﯽ ﮐﺸﻮرﻣﺎن اﺳﺖ. در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺳﺎز و ﮐﺎرﻫﺎﯾﯽ ﺑﺮای ورود ﺑﻪ ﺑﺎزارﻫﺎی ﺟﻬﺎﻧﯽ و منطقه‌ای ﻣﺤﺼﻮﻻت ﮔﯿﺎﻫﺎن داروﯾﯽ و ﻣﻌﻄﺮ ﮐﺸﻮرﻣﺎن اﻧﺪﯾﺸﯿﺪ. بطور مثال:

• شناسایی الگوهای مصرف جدید در جهان در مورد گونه‌های شاخص بومی و اصلاح الگوی مصرف در سطح ملی

• شناخت کافی دستگاه‌های اجرایی و سازمان‌های همکاری از قابلیت‌های صنعت گیاهان دارویی

• وضع قوانین مالکیت فکری و معنوی

• توجه جدی به تولید گونه‌های انحصاری بومی ایران که دارای مزیت نسبی تولید هستند در بازار تجارت جهانی در مقیاس اقتصادی با اتحاد علمی و انسجام تحقیقات

• تعیین مرزهای بین بخش خصوصی و دولتی با کاهش تصدی‌گری دولتی

• ایجاد کشت و صنعت‌های روستایی و منطقه‌ای

• ارتقا سطح تحقیق و پژوهش کاربردی و مشتری محور

 

۲- ﻗﺴﻤﺘﯽ از ﺑﺨﺶ ﮔﯿﺎﻫﺎن داروﯾﯽ و ﻣﻌﻄﺮ ﮐﻪ ﻫﻨﻮز ﺗﻮﺳﻌﻪ نیافته‌اند در حالی که ﺑﺎزارﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮای آن‌ها در ﺳﻄﺢ داﺧﻠﯽ، ﻣﻨﻄﻘﻪ و ﺟﻬﺎﻧﯽ وﺟﻮد دارﻧﺪ. اﻗﺪاﻣﺎﺗﯽ ﮐﻪ در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ اﻧﺠﺎم داد:

• اﻧﺘﻘﺎل فناوری‌های ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮای ﺗﻮﻟﯿﺪ اﯾﻦ ﻣﺤﺼﻮﻻت

• ﺣﻤﺎﯾﺖ از کسب‌وکارﻫﺎی ﺧﺮد و ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺑﺮای ورود ﺑﻪ ﺑﺎزار و ﺗﺜﺒﯿﺖ آن‌ها

• شکل‌دهی ﺳﺎزوﮐﺎرﻫﺎی ﺣﻤﺎﯾﺘﯽ ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﺑﺮای ﺑﻬﺒﻮد ﻓﻀﺎی کسب‌وکارﻫﺎی ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺑﺨﺶ.

• روﯾﮑﺮد ﺗﻠﻔﯿﻘﯽ و میان‌رشته‌ای ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﮔﯿﺎﻫﺎن داروﯾﯽ و ﻣﻌﻄﺮ ﺑﻪ ﺟﺎی روﯾﮑﺮد ﺧﻄﯽ. ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﺑﺮای ﺗﻮﻟﯿﺪ داروﻫﺎی ﺟﺪﯾﺪ در ﺑﺨﺶ داروﻫﺎی ﮔﯿﺎﻫﯽ می‌توان از داﻧﺶ ﻧﺎﻧﻮ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد و …

 

خط مشی های مهم در توسعه فناوری و کارآفرینی در بخش گیاهان دارویی مبتنی بر اقتصاد مقاومتی

• آمایش بخشی، منطقه ای و اقتصادی در حوزه صنعت گیاهان دارویی

امروزه گیاهان دارویی می تواند ضمن نقش آفرینی در اقتصاد کلان کشور، در خصوص محرومیت زدایی و توسعه اقتصادی در سطح مناطق بویژه مناطق محروم، راهبردی اساسی تلقی شود. از سواحل مکران تا حاشیه دریای خزر، مستعد توسعه گیاهان دارویی است. اما متاسفانه اطلاعات آمایشی در این حوزه خیلی ضعیف و نامدون می باشد. لذا اولین گام در توسعه این بخش، آمایش بخشی، منطقه ای و اقتصادی در این حوزه است.

• آرایش بهینه ی دولت و فعالان بخش خصوصی و مردمی

ساختار بخش گیاهان دارویی هنوز به بلوغ مناسب نرسیده است. بدین معنی که سازمانهای دولتی، خصوصی و مردمی در این بخش، چندان که باید آرایش مناسبی نگرفته اند. با وجود چندین شرکت معتبر ملی و صاحب برند، هنوز در استان ها شاهد ساختار سنتی و خرده مالکی در این بخش هستیم که نتوانسته اند به ظرفیت های ملی وصل شوند. رویکرد اساسی مردمی سازی اقتصادی، در این بخش باید در پیشانی طرح های توسعه ای قرار گیرد.

• مبارزه با خام فروشی در گیاهان دارویی

با اینکه کشور ایران دارای رتبه جهانی در حوزه صنعت گیاهان دارویی است، هنوز ارزش اقتصادی و اجتماعی نهفته در این بخش، شکوفا نشده و شاهد سوداگری، خام فروشی و فله فروشی گیاهان دارویی خود در سطح ملی و بین المللی هستیم. نباید این بخش به سرنوشتی مانند نفت و برخی معادن دچار شود. باید بتوانیم از دانش فنی انباشت شده در دانشگاه ها جهت نهضت مبارزه با خام فروشی در این حوزه استفاده نماییم.

• کارآفرینی فناورانه در گیاهان دارویی

امروز نه تنها نیازمند گسترش کارآفرینی مبتنی بر گیاهان دارویی در بسیاری از مناطق محروم کشور هستیم بلکه باید بر کارآفرینی فناورانه تکیه نمود. بدین معنی که با توجه به ارزش اقتصادی بسیار زیاد گیاهان دارویی، با اتکا به فناوری های نوین، در این بخش به ایجاد کسب و کارهای دانش بنیان و ارزش آفرین اقدام نمود.

• توسعه همکاری های بین بنگاهی

گیاهان دارویی می تواند مبنای شکل گیری خوشه های تولیدی و زنجیره های کسب و کار منطقه ای در بسیار از نقاط کشور قرار گیرد. دیگر دوره ی تکیه بر بنگاه های منفرد اشتغال زا گذشته است و هر طرح کارآفرینانه ای باید مبتنی بر انسجام در قالب زنجیره های کسب و کار و یا خوشه های اقتصادی باشد. از این رو نیازمند کارگزارانی غیردولتی هستیم که کار توسعه زنجیره ها و خوشه های گیاهان دارویی در هر نقطه از کشور را برعهده بگیرند.

• هدفمند سازی تحقیقات دانشگاهی مبتنی بر تولید و اشتغال محلی

با وجود سطح بالای آموزش های دانشگاهی در این حوزه، هنوز شاهد دوری گزینی دانشگاه از صنعت و جامعه و عدم نقش آفرینی مناسب آن در نهضت اشتغال زایی و تولید ملی هستیم. آمایش علمی باید به مدد توسعه کسب و کار در این حوزه بیاید. دانشگاه ها باید بطور تخصصی و منطقه ای بکار گرفته شوند تا اهرمی برای توسعه شتابان این بخش قرار گیرند.

• کمک به ایجاد نهادهای تخصصی توسعه گیاهان دارویی

کارآفرینی و توسعه فناوری بدون اتکا به نهادهای تخصصی و غیردولتی پشتیبان امکان پذیر نیست. انواع نهادهای پشتیبانی از توسعه فناوری و کارآفرینی بطور تخصصی در بخش گیاهان دارویی لازم می باشد. از جمله مراکز اطلاعات تخصصی، شتابدهنده های تخصصی، مراکز رشد تخصصی، مراکز تجاری سازی تخصصی، صندوق های خطرپذیر تخصصی، مراکز انتقال فناوری تخصصی، مراکز بازاریابی تخصصی، مراکز مدیریت صادرات تخصصی، … .

• هدفمندسازی تسهیلات اشتغال زایی در بخش گیاهان دارویی و طب سنتی

امروزه شاهد تخصیص انواع تسهیلات اشتغال زایی در دستگاه های دولتی و نهادهای حاکمیتی هستیم. با وجود سازمان هایی همچون ستاد توسعه علوم و فناوری گیاهان دارویی و طب سنتی، نباید تسهیلات مربوط به این بخش، بدون برنامه و بصورت پراکنده تخصیص یابد. لذا نیازمند برنامه ای منسجم به منظور هدفمندسازی تسهیلات در این بخش هستیم.

• توسعه و گسترش استانداردهای ملی و بین المللی در گیاهان دارویی

امروزه توسعه هر صنعتی بدون اتکا به پشتوانه استاندارد، امکان پذیر نیست. هنوز در زمینه استانداردهای گیاهان دارویی در حد انتظار نیستیم. لذا باید در گسترش نظام استانداردها در این بخش همت مضاعفی به خرج داد. در این زمینه باید از مراکز غیردولتی همچون جهاد دانشگاهی نهایت استفاده صورت گیرد.

• بکارگیری تشکل های اقتصادی در پیشبرد برنامه توسعه گیاهان دارویی

تشکل های جمعی اقتصادی، بازوهای دولت ها در پیشبرد برنامه های توسعه می باشند. در حوزه صنعت گیاهان دارویی هنوز شاهد رونق تشکل های جمعی نیستیم. بایستی انواع انجمن ها، اتحادیه ها، تعاونی ها و سایر مجامع اقتصادی، بصورت شهرستانی، استانی و ملی فعال سازی شوند تا در طراحی و پیشبرد برنامه های توسعه ای، کمک کار دولت و بخش خصوصی باشند.

• فعال سازی سازوکارهای تسهیل گری و توسعه گری در این بخش

امروزه ادبیات کارآفرینی، با مقولات کلیدی از جمله تسهیل گری و توسعه گری عجین شده است. کارآفرینی صرفا از تعامل ساده و خطی میان دولت و بخش خصوصی حاصل نمی شود. نیازمند سازوکارهای اجتماع محور و فناوری محوری هستیم که به تسهیل گری و توسعه گری مشهور شده است. لذا این سازوکارها در توسعه گیاهان دارویی باید به کار گرفته شود.

• شکل دهی و تقویت جامعه نخبگانی در گیاهان دارویی

توسعه دانش بنیان، نیازمند شکل گیری جامعه نخبگانی است. در خصوص گیاهان دارویی با وجود دانش بومی گسترده و تاریخی در کشور، هنوز شاهد هویت بخشی به پیشکسوتان و نخبگان این بخش نیستیم. بلکه بعضا با گسترش طب مدرن، فعالان طب سنتی و گیاهان دارویی دچار حاشیه نشینی و انزوا شده اند. لذا بایستی نسبت به هویت بخشی و تقویت جامعه نخبگانی در این بخش اهتمام ورزید.

• طراحی و تعریف ابرپروژه های ملی در حوزه صنعت گیاهان دارویی

در توسعه گیاهان دارویی، نباید به طرح های جزیره ای و کوچک اکتفا نمود. بلکه برای ایجاد قطار توسعه گیاهان دارویی، نیاز به طرح های ملی و بزرگ داریم. دولت به عنوان کارفرما یا متقاضی این طرح ها می تواند نقش کلیدی در ایجاد آنها داشته باشد.

• تدوین و پیاده سازی پیوست های فرهنگی و اجتماعی

هر طرح اقتصادی و توسعه ای، بدون داشتن پشتوانه فرهنگی و اجتماعی ناقص است. در حوزه صنعت گیاهان دارویی بویژه با توجه به تعامل مستقیم با روستاییان و اقشار مستضعف، بیش از پیش به پیاده سازی راهبردها و سازوکارهای فرهنگی و اجتماعی نیازمندیم.

 

راهکارهای تحقق اقتصاد مقاومتی دانش بنیان در حوزه صنعت گیاهان دارویی و طب سنتی

ساختار اقتصادی دنیای امروز با گذشته به طور اساسی تفاوت دارد. شاخص‌های سخت‌افزاری و دارایی‌های مشهود که تا دیروز در جایگاه یک بنگاه اقتصادی نقش تعیین‌کننده داشت جای خود را به نوآوری، ابداع، خلق محصولات فناورانه جدید و دارای ویژگی های نرم‌افزاری داده است. اگر تا دیروز ثروتمندترین افراد دنیا، آن‌هایی بودند که منابع مالی بیشتری در اختیار داشتند، امروز ثروتمندترین مردم دنیا، افراد دانش‌مدار و کارآفرین می‌باشند. لذا توسعه اقتصادی دنیای امروز بر پایه نوآوری و خلاقیت و استفاده از دانش استوار است. بر همین اساس، موارد زیر به عنوان راهکارهای تحقق اقتصاد مقاومتی دانش بنیان در حوزه صنعت گیاهان دارویی و طب سنتی پیشنهاد می گردد:

• اصلاح زیرساخت‌ها از نظر فکری و فرهنگی و فراهم آوردن آن‌ها

• تغییر نگرش مدیران به مقوله اقتصاد (دیدگاه‌ها بر اساس توسعه و مبتنی بر دانش باشد)

• استفاده از فن بازارهای تخصصی

• هم‌افزایی میان دستگاه‌های فعال در این حوزه و مراکز دانشگاهی و پژوهشی

• برقراری ارتباط منسجم با کشورهای منطقه، همسایه و مسلمان

• تقویت امور علم و فناوری کشورهای اسلامی و توسعه‌یافته برای دستیابی به اهداف

• شناسایی مزیت‌های نسبی استان‌ها و تبدیل آن‌ها به مزیت رقابتی و اشتغال‌زا

• شناسایی و کمک به ایجاد شتاب‌دهنده‌های تخصصی و غیردولتی در این حوزه در سطح مناطق کشور

• کمک به اختصاص منابع دولتی ارزان جهت ارائه تسهیلات به کارآفرینان و متقاضیان مشاغل در سطح کشور

• ارائه بسته‌های کارآفرینی تدوین شده به متقاضیان و کاربست آن‌ها در حوزه‌های مختلف زنجیره ارزش

• فراهم کردن حمایت از افزایش سطح مهارتی جویندگان کار از طریق به‌کارگیری استانداردهای شغلی تدوین شده

• باز طراحی و تقویت ساختار بنگاه‌های اقتصادی فعال (با تأمین مالی از طریق سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی)

• توسعه مشاغل مرتبط با گیاهان دارویی در مناطق روستایی

• توسعه صنایع تبدیلی با هدف جلوگیری از خام فروشی

• ورود جدی به موضوع کاربرد گیاهان دارویی در صنعت دامپزشکی

• راه‌اندازی مراکز آموزشی افزایش مهارت شغلی

• راه‌اندازی دهکده‌های توریستی و گردشگری سلامت

• راه‌اندازی مراکز تحقیق و توسعه دارویی و آزمایشگاه‌های کنترل کیفی، شیمیایی، میکروبی گیاهان دارویی

• راه‌اندازی بازرگانی تخصصی آفت­کش های طبیعی

• راه‌اندازی بازرگانی تخصصی کودهای ارگانیک و طبیعی

• شتاب مضاعف در افزایش سلامتکده ها برای حفظ و ارتقاء سلامت با استفاده از طب سنتی

• راه‌اندازی داروخانه‌های سلامت

anadolu yakası escort
anadolu yakası escort bayan
istanbul escort